قوانین

 

متن کامل قانون رسانه های همگانی افغانستان

 

ماده اول 
این قانون با در نظر داشت اصول و احکام دین مبین اسلام و به تأسی از حکم ماده سی و چهارم قانون اساسی و رعایت ماده نوزدهم اعلامیه جهانی حقوق بشر، به منظور تأمین حق آزادی فکر و بیان و تنظیم فعالیت رسانه های همگانی در کشور وضع گردیده است.

ماده دوم

اهداف این قانون عبارت اند از:
۱. حمایت و تضمین حق آزادی فکر و بیان

۲. حمایت از حقوق ژورنالیستان و تأمین شرایط فعالیت آزاد رسانه ها

۳. ترویج و انکشاف رسانه های همگانی، آزاد، مستقل و کثرت گرا.

۴. فراهم نمودن زمینه های مناسب برای اظهار فکر و احساس اتباع کشور و انعکاس حقایق به طور عادلانه توسط گفتار، نوشته، رسم ، تصویر، ثبت روی نوار، تمثیل، حرکت و سایر پدیده های علمی ، ادبی، هنری و چاپ و نشر.

۵. رعایت اصل آزادی بیان و رسانه های همگانی مسجل در اعلامیه جهانی حقوق بشر با رعایت اصول و احکام دین مقدس اسلام.

۶. کمک به منظور رشد سالم رسانه های همگانی به نحوی که بتوانند وسایل موثر نشر اخبار صحیح ، اطلاعات، آموزش، تربیت و شکوفایی علم و ثقافت در کشور بوده، نظریات مردم را مطابق با معیارها، اصول و ارزشهای ژورنالیستی( صداقت، بی طرفی و توازن) انعکاس دهد.

اصطلاحات

ماده سوم

اصطلاحات آتی در این قانون دارای مفاهیم ذیل می باشند:

۱. رسانه
وسیله انتقال پیام، معلومات و اطلاعات با استفاده از وسایل آتی می باشد:
- رسانه برقی: رادیو، تلویزیون، شبکه کیبلی و اینترنت
- رسانه چاپی: روزنامه، جریده (هفته نامه،نشریه پانزده روزه، ماهنامه، گاهنامه، فصلنامه ،سالنامه، پوستر و مجموعه خبری)

۲. رسانه همگانی در این قانون به انواع ذیل تقسیم می گردد:
- رسانه عامه : رسانه ای است که متعلق به عامه مردم بوده، از طریق دولت و نشر اعلانات تمویل می گردد.
- رسانه خصوصی: رسانه ای است که متعلق به اشخاص، سازمانهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بوده و از طرف آنها تجهیز و تمویل می گردد.

۳. ژورنالیست
شخص حرفه ای و مسلکی است که از طریق رسانه ها مواد و محتوای نشراتی را تهیه و عرضه می نماید.

۴. مطبعه (چاپخانه)
دستگاه اقتصادی و تکنیکی است که خدمات چاپی را انجام می دهد.

۵. طابع:
شخص حقیقی یا حکمی (حقوقی) است که به اساس ملکیت یا نمایندگی مالک ، متصدی امور چاپخانه می باشد.

۶. ناشر:
شخص حقیقی یا حکمی است که اجازه چاپ و نشر آثار غیر موقوت را دارا میباشد.

۷. نشر:
عملیه انتقال پیام و خبر از طریق رسانه های همگانی است.

۸. موسسه تولید فلم
یک نهادی است که در پرتو اساس نامه و اهداف خویش فلم های مستند و سینمایی و عکس و سلاید تولید می کند.

۹. موسسه نشراتی
شخصیت حکمی است که به اساس اساسنامه تأسیس و نشرات رسانه های برقی، چاپی موقوت و غیر موقوت را مطابق به اهدافش نشر و پخش می نماید.

۱۰. نهاد آموزشی ژورنالیزم
نهادی است که به صورت کوتاه مدت یا دراز مدت به آموزش مسلکی ژورنالیزم می پردازد.

۱۱. دارالترجمه
موسسه حکمی است که طبق اساسنامه حق دارد مطالب و مضامینی را از زبانی به زبان دیگر ترجمه کند.

۱۲.آژانس خبر رسانی
شخصیت حکمی است که در عرصه ارتباطات، جمع آوری و رسانیدن اطلاعات فعالیت می نماید.

۱۳. شرکت تبلیغات و اعلانات
شخصیت حکمی تجارتی است که مطابق اساسنامه به تبلیغات و اعلانات می پردازد.

۱۴. حق نسخه برداری (کاپی رایت)
داشتن حق مالکیت معنوی و امتیاز انتشارات ثبت شده است که در مطابقت با معیارهای قبول شده توسط قانون جداگانه تنظیم می شود.

۱۵. صاحب امتیاز
شخص حقیقی یا حکمی است که به تأسیس و تدویر رسانه های برقی، چاپی، نهاد آموزش ژورنالیزم، چاپخانه، موسسه نشراتی، دارالترجمه، آژانس خبر رسانی، موسسه تولید فلم و شرکت تبلیغات واعلانات می پردازد.

۱۶. مدیر مسئول
شخصی است که مسئولیت امور نشراتی مربوط به موسسات مندرج جزء ۱۳ این ماده را به عهده دارد.

۱۷. رادیو
وسیله اطلاع رسانی همگانی سمعی است.

۱۸. تلویزیون
وسیله اطلاع رسانی همگانی سمعی و بصری است.

۱۹. شبکه کیبلی
رسانه همگانی سمعی و بصری است که برنامه های گوناگون اطلاعاتی، تعلیمی، تربیتی، فرهنگی و تفریحی ملی و بین المللی را برای مشترکین عرضه کند.

۲۰. اعلانات
عرضه نوعی خدمات سمعی و بصری برای اشخاص حقیقی و یا حکمی است که در رسانه های همگانی برقی و چاپی در بدل پول و یا ملحوظات مشابه آن انجام می شود.

۲۱. اعانه
اجرای هر نوع کمک ها توسط اشخاص حقیقی یا حکمی است که به منظور یک امر معنوی یا مادی ( شهرت نام، علامت تجارتی، فعالیت های تولیدی و نظایر آن) برای رسانه های همگانی انجام میابد.

فصل دوم

حقوق و مکلفیت ها

آزادی فکر و بیان

ماده چهارم:۱. هر شخص حق آزادی فکر و بیان را دارد. طلب، حصول و انتقال معلومات، اطلاعات و نظریات در حدود احکام قانون بدون مداخله از طرف مسئولین دولتی شامل این حق است. این حق در برگیرنده فعالیت آزاد وسایل پخش، توزیع و دریافت معلومات نیز می باشد.

۲. دولت آزادی رسانه های همگانی را حمایت، تقویه و تضمین می نماید. هیچ شخص حقیقی یا حکمی به شمول دولت و ادارات دولتی نمی تواند فعالیت آزاد رسانه های خبری یا معلوماتی را منع ، تحریم، سانسور یا محدود نموده و یا طور دیگری در امور نشرات رسانه های همگانی و معلوماتی مداخله نماید. مگر مطابق احکام این قانون.

مطالبه معلومات

ماده پنجم:

هر شخص حق دارد معلومات را طلب و دریافت نماید. دولت بنا بر تقاضای اتباع کشور معلوماتی را که مطالبه می شود به دسترس آنان قرار می دهد، مگر اینکه معلومات مطالبه شده محرم بوده و افشای آن امنیت،منافع ملی و تمامیت ارضی کشور را به خطر مواجه سازد و یا به حقوق دیگران صدمه وارد نماید.

حمایت قانونی

ماده ششم:

۱. ژورنالیستان در اجرای فعالیتهای مسلکی مربوط به نشر گزارشها و نظریات انتقادی مورد حمایت قانونی قرار می گیرند.

۲. ژورنالیستان حق دارند از افشای منابع معلوماتی شان خود داری نمایند ، مگر اینکه محکمه ذیصلاح در مورد افشای آن حکم نموده باشد.

حق جواب دادن

ماده هفتم

۱. هر شخص حقیقی یا حکمی که از ناحیه یک رسانه همگانی مورد تعرض قرار گرفته، شخصیت، اعتبار و یا منافع مادی آن متضرر شده باشد حق دارد جواب رد آن را در عین رسانه بدهد.

۲. رسانه مربوطه باید بدون فوت وقت جواب را به طور رایگان در عین رسانه در شماره یا نشر بعدی به نشر بسپارد.

۳. جواب ارائه شده باید عاری از ماهیت جرمی بوده و منحصر به جواب موضوع ادعا شده در آن رسانه باشد که به شکل نوشتاری با امضای شخص متضرر و یا وکیل آن به مدیر مسئول آن رسانه همگانی سپرده شود.

۴. هر نوع شکایت در مورد عدم نشر جواب به کمیسیون مربوطه ارجاع می گردد.

۵. حق جواب در مورد گزارش از جریان جلسات شورای ملی و محاکم علنی صدق نمی کند مگر اینکه جریان جلسات مذکور توسط رسانه ای تحریف شده باشد.

عدم نشر جواب

ماده هشتم

رسانه های همگانی در موارد زیر میتواند از نشر جواب خودداری نمایند:
۱.جواب خارج از موضوع بحث باشد.

۲.جواب دیرتر از نود روز به رسانه واصل شده باشد.

تشکل صنفی

ماده نهم

ژورنالیستان و سایر اعضای رسانه های همگانی می توانند به منظور دفاع از منافع صنفی مربوط مطابق احکام قانون اتحادیه ها، انجمن ها و کانون های مستقل صنفی را ایجاد نمایند.

فصل سوم

تأسیس رسانه های چاپی

ماده دهم :۱.اتباع کشور ، احزاب سیاسی، سازمان های اجتماعی ، موسسات غیر دولتی داخلی و پناه گزینان کشورهای خارجی و ادارات دولتی می توانند مطابق احکام این قانون رسانه های چاپی را تأسیس نمایند.

۲. نمایندگی های سیاسی خارجی در افغانستان با رعایت موازین دیپلماتیک می توانند به چاپ و نشر مجموعه خبری بپردازند.

۳. نمایندگی های مؤسسات بین المللی و بین الحکومتی می توانند در ساحات کارشان با کسب موافقت وزارت اطلاعات و فرهنگ به نشر و پخش نشرات موقوت و غیر موقوت بپردازند. گزارش ها و تحقیقات علمی نمایندگی های مؤسسات فوق از این امر مستثنی بوده و نیاز به موافقت وزارت اطلاعات و فرهنگ ندارد.

۴. مؤسسات غیر دولتی خارجی (NGOs) که مطابق احکام قانون تأسیس شده باشند می توانند در ساحه کار تخصصی شان بعد از کسب اجازه وزارت اطلاعات و فرهنگ و مدیریت مسئولی اتباع افغانستان به نشر نشرات موقوت و غیر و موقوت بپردازند.

۵. رسانه های چاپی مندرج جزء دوم ماده سوم این قانون بدون ثبت قبلی تأسیس و نشر شده می توانند. در صورتیکه نشریه قبل از ثبت نشر گردیده باشد، صاحب امتیاز مکلف است در مدت دو هفته نشریه خود را مطابق احکام این قانون ثبت نماید.

داشتن آدرس و سایر مشخصات

ماده یازدهم

رسانه چاپی حاوی اسم نشریه ، آدرس مشخص ، نام و محل چاپخانه ، نام صاحب امتیاز و مدیر مسئول و تاریخ نشر آن می باشد.

فصل چهارم

تأسیس رسانه های همگانی برقی

ماده دوازدهم

اتباع کشور، احزاب سیاسی، سازمانهای اجتماعی، مؤسسات غیردولتی و شرکت های خصوصی داخلی و ادارات دولتی می توانند طبق احکام این قانون رسانه های برقی را تأسیس نمایند.

رسانه برقی عامه

رادیو تلویزیون ملی افغانستان

ماده سیزدهم

رادیو تلویزیون ملی افغانستان رسانه همگانی متعلق به ملت افغانستان است که در چوکات دولت جمهوری اسلامی افغانستان اداره و بودجه آن از طریق دولت واعلانات تأمین می گردد.

ماده چهاردهم

دستگاه مرکزی رادیو تلویزیون ملی در کابل موقعیت داشته و دستگاه های محلی آن در ولایات مستقر می باشند.

مکلفیت ها و وظایف

ماده پانزدهم

رادیو تلویزیون ملی مکلف است برنامه های خویش را در پرتو اصول و احکام دین مبین اسلام و ارزشهای ملی و معنوی ملت افغانستان عیار نموده و در برنامه های خویش اطلاع رسانی، تعمیم آموزش دینی، علمی، فرهنگی ، اقتصادی و امنیت روانی و اخلاقی را در نظر بگیرد.

برنامه های دینی و ملی

ماده شانزدهم

رادیو تلویزیون ملی با رعایت بی طرفی کامل در جهت تأمین وحدت ملی و تقویه ارزشهای دینی و ملی کشور، باید برنامه های خویش را به گونه ای تنظیم نماید که انعکاس دهنده فرهنگ، زبان، عقاید دینی و مذهبی تمامی اقوام ساکن در کشور باشد.

ماده هفدهم

در حالات اضطرار رادیو تلویزیون ملی به طور کامل زیر نظر رئیس دولت عمل می نماید.

ماده هجدهم

رادیو تلویزیون ملی افغانستان مکلف است تمام برنامه های ثبت و ضبط شده خویش را در آرشیف رادیو تلویزیون ملی حفظ نماید.

رسانه های برقی غیر دولتی

ماده نوزدهم

رادیو تلویزیون های خصوصی فعالیتهای خویش را در روشنایی قانون رسانه های جمهوری اسلامی افغانستان انجام می دهند.

ماده بیستم

رادیو تلویزیون های خصوصی مکلف ان در نشرات خویش اصول و احکام دین مقدس اسلام و ارزشهای ملی ، معنوی ، اخلاقی و امنیت روانی ملت افغانستان را رعایت نمایند.

ماده بیست ویکم

رادیو تلویزیون های خصوصی در تهیه و تدوین کلیه پروگرام های خویش با رعایت احکام این قانون آزادی کامل دارند.

رعایت توازن

ماده بیست و دوم

رادیو تلویزیون های خصوصی باید در موضع گیری جناحها و شخصیت های سیاسی علیه یکدیگر توازن را مراعات نموده و نظریات طرفین را به طور بی طرفانه نشر نمایند.

ماده بیست و سوم

رادیو تلویزیون های خصوصی موظف اند که مطالب ثبت و ضبط شده خویش را حداقل تا مدت یکسال در آرشیف خود نگهداری نمایند.

ماده بیست و چهارم

هرگاه شخص حقیقی یا حکمی به شکل نوشتاری ادعا کند که حق شان در پروگرام یک رسانه همگانی ضایع گردیده ، می تواند آن را از آرشیف آن رسانه اخذ و با پول خودش تکثیر و مورد استفاده قرار دهد.

ماده بیست و پنجم

رسانه های همگانی برقی در برنامه های آموزشی خویش مسائل صحت، محیط زیست ، اهمیت معارف و مضرات کشت، تولید و مصرف مواد مخدر و مسکرات را بگنجانند.

فصل پنجم

اعلانات و اعانه

نشر اعلانات

ماده بیست و ششم

رسانه های همگانی خصوصی می توانند اعلانات، پیامها، برنامه های سیاسی، دینی، مذهبی و اجتماعی اشخاص حقیقی یا حکمی، شرکتهای تولیدی، تجارتی داخلی و خارجی، نهادهای سیاسی و فرهنگی ، احزاب و جناحهای سیاسی را طبق این قانون نشر نمایند.

اعانه

ماده بیست و هفتم

اعانه برای رسانه های همگانی

۱. رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون حق دارند از اشخاص حقیقی یا حکمی، مؤسسات کمک کننده ملی و بین المللی که برای انکشاف رسانه های همگانی فعالیت می نمایند، اعانه دریافت نمایند.

۲. منبع و مبلغ اعانه باید شفاف و روشن باشد.

فصل ششم

تأسیس مطابع ومؤسسات فرهنگی

ماده بیست و هشتم

اتباع کشور، احزاب سیاسی ، سازمانهای اجتماعی، شرکتها و مؤسسات غیر دولتی داخلی و خارجی و ادارات دولتی حق دارند مطابق احکام این قانون مطابع ، موسسات تولید فلم، نشراتی، آموزش ژورنالیزم ، دارالترجمه ،آژانس خبر رسانی، شرکت های تبلیغات و اعلانات را تأسیس نمایند.

ماده بیست و نهم

اتباع کشور، احزاب سیاسی، سازمان های اجتماعی، شرکتها و موسسات غیر دولتی داخلی و خارجی که مؤسسات مندرج ماده بیست وهشتم این قانون را تأسیس می نمایند، باید جواز فعالیت آن را از وزارت اطلاعات و فرهنگ اخذ نمایند.

فصل هفتم

صاحب امتیاز، شرایط و مکلفیت ها

داشتن صاحب امتیاز

ماده سی ام

رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج در ماده بیست وهشتم این قانون باید دارای صاحب امتیاز باشند.

شرایط صاحب امتیاز

ماده سی و یکم

صاحبان امتیاز رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج در ماده بیست وهشتم این قانون واجد شرایط ذیل می باشند:

(الف) اشخاص حقیقی:
۱. داشتن سند تابعیت کشور
۲. اکمال سن هجده سالگی
۳. محروم نبودن ازحقوق مدنی و سیاسی به اساس حکم محکمه با صلاحیت

(ب) اشخاص حکمی:
۱. ثبت و راجستر در ادارات ذیربط دولت
۲. تثبت هویت افغانی توسط ادارات ذیربط مسئول.
اشخاص و نهادهای مندرج بند های
 ۲و۳ ماده دهم این قانون از این حکم مستثنی است.
۳. محروم نبودن از حقوق مدنی به اساس حکم محکمه با صلاحیت.
اشخاص و مؤسسات خارجی باید سند تابعیت کشور متبوع خویش را داشته باشند.

داشتن اساسنامه

ماده سی و دوم

صاحبان امتیاز رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون مکلف اند معلومات لازمه را در مورد رسانه یا مؤسسه خویش و نحوه فعالیت آنها در اساسنامه مربوط که در برگیرنده اهداف، تشکیل ، صلاحیتها و وظایف ، مبلغ سرمایه و منبع مالی می باشد تنظیم نمایند.

ثبت رسانه ها و مؤسسات فرهنگی

ماده سی و سوم

صاحبان امتیاز رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون مکلف اند رسانه ها و مؤسسات خود را مطابق احکام مندرج در این قانون ثبت نمایند.

ارائه معلومات غرض ثبت رسانه ها و مؤسسات فرهنگی

ماده سی و چهارم

(۱) صاحبان امتیاز رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون مکلف اند بیان نامه ای حاوی معلومات ذیل را به خاطر ثبت به وزارت اطلاعات و فرهنگ تقدیم نمایند:
۱. شهرت مکمل
۲. نوع فعالیت
۳. اسم و محل فعالیت
۴.هدف و مرام فعالیت
۵. منبع تمویل و اندازه سرمایه
۶. در رسانه های چاپی: تیراژ، زبان،نوع محتوای نشراتی، موعد چاپ، قطع و صحافت
۷. در رسانه های برقی و مؤسسات مندرج ماده بیست و هشتم این قانون: تثبیت کمیت و کیفیت ماشین آلات و تجهیزات.

داشتن آدرس و نشان مخصوص

ماده سی و پنجم

رسانه های همگانی و موسسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون باید دارای آدرس، مهر و نشان مخصوص باشند.

حق مراجعه به محکمه

ماده سی و ششم

هر گاه صاحب امتیاز تصمیم وزارت اطلاعات و فرهنگ را مبنی بر عدم ثبت یا صدور جواز مغایر احکام قانون بداند می تواند به کمیسیون مربوطه مراجعه نماید.در صورت عدم قناعت می تواند به پیشگاه محکمه اقامه دعوی کند.

ماده سی و هفتم

۱.انتقال ملکیت و امتیاز فعالیت ( فروش ، هبه و میراث ) رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون مجاز است.
۲. حق امتیاز فعالیت به شخصی انتقال یافته می تواند که واجد شرایط مندرج این قانون باشد.
۳. در صورت فروش و یا هبه نمودن ملکیت و یا حق امتیاز رسانه ها و مؤسسات فوق الذکر به شخص دیگر مراتب مندرج احکام این قانون مجدداً تطبیق می گردد.
۴. در صورت وفات یا از دست دادن اهلیت حقوقی صاحب امتیاز در مورد ملکیت مادی مطابق احکام این قانون و قانون مدنی اجراآت می گردد و ملکیت معنوی آن به شخصی که ورثه به وی توافق داشته و واجد شرایط مندرج احکام این قانون باشد انتقال می یابد.

فصل هشتم

مدیر مسئول، شرایط و مکلفیت های آن

داشتن مدیر مسئول

ماده سی و هشتم

رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون باید دارای مدیر مسئول باشند.

ماده سی و نهم

شخصی به حیث مدیر مسئول تعیین شده می تواند که واجد شرایط ذیل باشد:
۱. داشتن سند تابعیت کشور
۲. اکمال سن بیست و یک سالگی
۳. داشتن سند تحصیلات مسلکی و یا داشتن تجربه مسلکی ۳ ساله.
۴. محروم نبودن از حقوق مدنی به حکم محکمه با صلاحیت.

مسئولیت از نشر مضامین

ماده چهلم

مدیر مسئول در برابر نشر مضامین، محتویات برنامه ها ، تولید پروگرام های هنری، آموزشی و تبلغاتی خویش در رسانه های همگانی یا مؤسسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون مسئول می باشد.

فصل نهم

شورای عالی رسانه ها

ماده چهل و یکم

(۱) به منظور طرح و تدوین پالیسی رسانه ای کشور ، شورای عالی رسانه ها به ترکیب وزیر اطلاعات فرهنگ، وزیر مخابرات، نماینده دادگاه عالی (استره محکمه)، نماینده وزارت عدلیه، یک نماینده از کمیسیون مربوطه مجلس سنا (مشرانو جرگه)، دو نماینده از کمیسیون مربوطه مجلس نمایندگان (ولسی جرگه)، یک نفر عالم جید دینی به نمایندگی از وزارت حج و اوقاف و دو نماینده مسلکی و باتجربه ژورنالیزم از جامعه ژورنالیستان و دو نفر دیگر از جامعه مدنی با پیشنهاد آنان برای مدت سه سال ایجاد می گردد.

(۲) یک نفر از اعضای شورای عالی رسانه ها از طریق انتخابات آزاد از میان خودشان انتخاب میگردد.

(۳) شیوه انتخاب چهار نفر از ژورنالیستان و جامعه مدنی به حیث عضو شورای عالی رسانه ها و طرز کار و فعالیت این شورا توسط طرزالعمل (آیین نامه) جداگانه تنظیم می گردد.

(۴) شورای عالی رسانه ها دارای وظایف و صلاحیت های ذیل می باشد:

۱. طرح و تصویب پالیسی دراز مدت رسانه ای
۲. پیشنهاد رئیس و اعضای کمیسیون رسانه های همگانی و رئیس و اعضای کمیسیون رادیو تلویزیون ملی و رؤسای رادیو تلویزیون های ولایات و روسای خبرگزاری های دولتی از میان شخصیت های مسلکی، مستقل و دارای شهرت نیک غرض منظوری به رئیس جمهور.
۳. پیشنهاد بودجه رادیو تلویزیون ملی به حکومت.

کمیسیون رسانه های همگانی

ماده چهل و دوم

(۱) به منظور تنظیم بهتر فعالیت رسانه های همگانی کمیسیون رسانه های همگانی به ترکیب نه نفر عضو از میان شخصیت های مسلکی،با تحصیلات عالی ،باتجربه ژورنالیزم و بی طرف با در نظر داشت ترکیب قومی و جنسیتی ایجاد می گردد.
(
۲) چهار نفر از اعضای کمیسیون برای مدت سه سال و پنج نفر دیگر آن برای مدت دو سال انتخاب می گردند.
(
۳) اعضای کمیسیون بیشتر از دو بار حق انتخاب شدن را ندارند.
(
۴) معاش اعضای کمیسیون مطابق قانون از بودجه دولت پرداخت می شود.
(
۵) طرز کار و فعالیت کمیسیون توسط لایحه جداگانه تنظیم می گردد.

ماده چهل و سوم

وظایف کمیسیون رسانه های همگانی

کمیسیون مندرج در ماده چهل و سوم این قانون دارای وظایف و صلاحیت های ذیل می باشد:
۱.بررسی درخواست متقاضیان رسانه های چاپی و مؤسسات مندرج در ماده بیست وهشتم این قانون و پیشنهاد منظوری ، ثبت و اعطای جواز آنان به وزارت اطلاعات و فرهنگ.
۲. بررسی درخواست متقاضیان رسانه های برقی و پیشنهاد منظوری آن به وزارت اطلاعات و فرهنگ بعد از تعیین فریکونسی به موافقه وزارت مخابرات.
۳. نظارت از فعالیت رسانه های همگانی .
۴. رسیدگی به شکایت از رسانه های همگانی و حل منازعات حقوقی آنان.
۵. احاله تخطی های جرمی رسانه های همگانی به مراجع عدلی.
۶. ارائه مشوره های تخنیکی به گردانندگان رسانه های همگانی.
۷.نظارت بر امور مالی ، اداری و نشراتی رادیو و تلویزیون ملی
۸.تدقیق بودجه رادیو و تلویزیون ملی و تقدیم آن به شورای عالی رسانه ها.
۹. تقدیم گزارش سالانه به شورای عالی رسانه ها.

 

کمیسیون رادیو تلویزیون ملی افغانستان

ماده چهل و چهارم

(۱) به منظور تنظیم بهتر رادیو تلویزیون ملی ، کمیسیون رادیو تلویزیون ملی به ترکیب هفت عضو برای مدت سه سال ایجاد می گردد.
(
۲) اعضای کمیسیون مندرج فقره یک این ماده با در نظر داشت توازن قومی و جنسیت متشکل از یک تن عالم دینی و یک تن حقوقدان، یک تن انجنیر مسلکی، دو تن ژورنالیست ، یک تن هنرمند مسلکی، و یک تن نماینده از جامعه مدنی می باشد.
(
۳) رئیس کمیسیون رادیو و تلویزیون ملی رئیس اجرایی رادیو و تلویزیون ملی نیز میباشد.
(
۴) کمیسیون مندرج فقره (۲) این ماده دارای وظایف و صلاحیت های ذیل می باشد.
۱. حفظ استقلال ، بی طرفی، حیثیت مسلکی رادیو و تلویزیون ملی.
۲.. . ترتیب بودجه رادیو تلویزیون ملی افغانستان و تقدیم آن به کمیسیون رسانه های همگانی
۳. تطبیق بودجه رادیو و تلویزیون ملی.
.
۴. ارائه گزارش سالانه از فعالیتهای رادیو و تلویزیون ملی به کمیسیون رسانه ها ی همگانی .
.
۵. جذ ب کمکها داخلی و خارجی برای تقویه رادیو و تلویزیون ملی .
۶. تطبیق احکام اساسنامه رادیو تلویزیون ملی و قوانین مربوط.
۷. تطبیق پالیسی نشراتی تعین شده از سوی شورای عالی رسانه ها به نحوی که ممثل تنوع قومی، زبانی و فرهنگی همه مردم افغانستان باشد.
(
۵) اعضای کمیسیون رادیو و تلویزیون ملی افغانستان مستحق معاش مناسب می باشند که از بودجه دولت پرداخته می شود.

فصل دهم

آثار و مطالبی که تولید، چاپ و نشر آن ممنوع است

ماده چهل و پنجم

تولید، تکثیر، چاپ ونشرگزارش ها و مطالب ذیل در رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج ماده بیست و هشتم این قانون جواز ندارد:

۱.آثار و مطالبی که مغایر با اصول و احکام دین مقدس اسلام باشد.
۲.آثار و مطالبی که موجب توهین به سایر ادیان و مذاهب باشد.
۳.آثار و مطالبی که موجب هتک حرمت، تحقیر و توهین به اشخاص حقیقی و یا حکمی گردد.
۴. آثار و مطالبی که افترا به اشخاص حقیقی یا حکمی بوده و سبب متضرر شدن شخصیت و اعتبار آنان گردد.
۵ .آثار و مطالبی که مغایر قانون اساسی بوده و در قانون جزاء جرم محسوب شود.
۶ تبلیغ و ترویج ادیان دیگر غیر از دین مقدس اسلام.
۷ افشای هویت و پخش تصاویر قربانیان خشونت و تجاوز به نحوی که به حیثیت اجتماعی آنان صدمه وارد نماید.
۸.آثار و مطالبی که به امنیت روانی و سلامت اخلاقی افراد جامعه خصوصاً اطفال و نوجوانان آسیب می رساند
.

سلب امتیاز

ماده چهل و ششم

(۱)اشخاص حقیقی یا حکمی که رسانه یا موسسه ای را در وزارت اطلاعات، فرهنگ ثبت می نمایند در صورتی که رسانه چاپی از تاریخ ثبت الی مدت یک سال و رسانه برقی و موسساسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون از تاریخ ثبت الی مدت دوسال فعالیت های نشراتی خویش را آغاز ننمایند امتیاز آنها سلب می گردد.
(
۲) هرگاه صاحب امتیاز بعد از آغاز یک دوره فعالیت کار خود را متو قف سازد و صاحب امتیاز رسانه چاپی مدت یک سال وصاحب امتیاز رسانه برقی وموسسات مندرج ماده بیست و هشتم مدت دوسال مجدداً به فعالیت آغاز ننماید امتیاز وی سلب می گردد. در صورت فعالیت مجدد مکلف به طی مراحل موارد مندرج ماده سی و یکم و سی و چهارم این قانون می باشند.
(
۳)در صورتی تثبیت تخلف صاحب امتیاز از احکام مندرج این قانون محکمه مربوطه میتواند امتیاز فعالیت آنرا سلب نماید.

فصل یازدهم

احکام متفرقه

حق تهیه فلم به اتباع خارجی

ماده چهل و هفتم

اتباع خارجی می توانند فلم های مستند و سینمایی را در کشور تهیه و تولید نمایند مشروط بر اینکه معرفی نامه از وزارت امور خارجه و اجازه قبلی وزارت اطلاعات، فرهنگ را اخذ نموده باشند.

 

 

اطلاع از تغییرات در اساسنامه

ماده چهل و هشتم

(۱) مسئولین رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج ماده بیست و هشتم این قانون مکلف اند هر نوع تغییراتی که در چگونگی و یا توقف فعالیت، آدرس، اساسنامه و سایر مشخصات مندرج در این قانون وارد نمایند وزارت اطلاعات و فرهنگ را در جریان قرار دهند.
۲) مسئولین رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج در ماده بیست و هشتم این قانون مکلف اند به خاطر معلومات احصائیوی در آغاز هر سال از ادامه یا عدم ادامه فعالیت خود وزارت اطلاعات و فرهنگ را در جریان قرار دهد

مکلفیت نمایندگی آژانس ها و رسانه های خارجی

ماده چهل و نهم

(۱) نمایندگی های آژانس ها و رسانه های همگانی خارجی که قصد فعالیت در داخل افغانستان را دارند مکلف اند با اخذ معرفی نامه از وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی افغانستان، وزارت اطلاعات و فرهنگ را کتباً ازکشور مربوطه، نوع فعالیت، مدت فعالیت شان مطلع ساخته و کارت مخصوص خبرنگاری دریافت نمایند.
(
۲) آژانس ها و رسانه های مندرج فقره ۱ این ماده مکلف به رعایت حکم ماده چهل و پنجم این قانون می باشند.

ثبت کتاب، رساله و ناشر

ماده پنجاهم

کتاب و رساله بعد از نشر توسط ناشر در وزارت اطلاعات، فرهنگ ثبت گردیده و صاحب امتیاز آن مکلف است از هر کتاب، رساله و نشریه خود دو دو نسخه به وزارت اطلاعات، فرهنگ و کتابخانه عامه بفرستد.

ماده پنجاه و یکم

قوانین حق نسخه برداری (کاپی رایت): تشکیل اتحادیه های صنفی ، احکام جزائی تخلفات رسانه ها ، اعلانات، طلب معلومات ، به صورت قوانین جداگانه تدوین می گردند.

پرداخت مالیات

ماده پنجاه و دوم

از عواید رسانه های همگانی و مؤسسات مندرج ماده بیست و هشتم این قانون طبق احکام قانون مالیه اخذ می گردد. نشریات چاپی موقوت و غیر موقوت از این حکم مستثنی می باشند.

 

تاریخ انفاذ

ماده پنجاه و سوم

این قانون از تاریخ نشر در جریده رسمی نافذ بوده و با انفاذ آن قانون رسانه های همگانی منتشره جریده رسمی شماره ۸۷۱ مورخ ۱۵ جدی سال ۱۳۸۴ هجری شمسی ملغی شمرده می شود.