تاریخچه وزارت
معرفی وزارت امور شهدا و معلولین
تاریخچه
وزارت امور شهدا و معلولین به منظور رهبری، مدیریت، نظارت و انسجام امور مربوط به ورثه شهدا و اشخاص دارای معلولیت تاسیس گردیده و از آغاز تا اکنون تاریخ پر فراز و نشیب را سپری کرده است. آمار بلند قربانیان جنگ و رسیدگی مؤثر به امور مرتبط با ورثه‌ی شهدا و اشخاص دارای معلولیت، نظیر بازتوانی، حمایت‌های اقتصادی – اجتماعی، بلند بردن سطح آگاهی آنان، ادغام و بالا بردن سطح مشارکت آنها در فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از دلایل مهم ایجاد و فعالیت این نهاد عنوان می‌شود.
در ابتدا فعالیت‌های این وزارت، به شکل پراکنده و توسط ادارات مختلف دیگر صورت می‌گرفت و هدف آن فعالیت‌ها، صرفاً پرداخت حقوق نقدی به اشخاص دارای معلولیت و ورثه‌ی شهدا بوده است. به عنوان مثال، پس از کودتای هفت ثور سال (1357)، حقوق تعدادی از کارکنان دولتی (نظامی و ملکی) که در اثر جنگ‌ها کشته می‌شدند، بدون در نظرداشت مدت خدمت و از رتبه و درجه‌ی شان، از جانب ریاست عمومی خزینه‌ی تقاعد وزارت مالیه پرداخت می‌گردید. اما پس از تداوم جنگ‌ها و افزایش قربانیان جنگ در کشور و عدم رسیدگی درست به آنها از سوی ریاست خزینه‌ی تقاعد وزارت مالیه، در سال (1369خ) این بخش، به عنوان ریاست عمومی شهدا و معلولین، تحت اثر صدارت اعظمیِ آن زمان و به شکل مستقل اغاز به فعالیت کرد.
به همین ترتیب، ادامه‌ی جنگ و افزایش تعداد قربانیان و ارج‌گذاری به ورثه‌ی شهدا و اشخاص دارای معلولیت، در ماه ثور (1371)، فعالیت‌های این اداره، به سطح وزارت ارتقا یافت که تمام ورثه‌ی شهدا و افراد دارای معلولیت در کشور را تحت پوشش قرار می‌داد.
بعد از تحولات و بحران‌های سیاسی در کشور، در سال (۱۳۷۵ خ) و در زمان حکومت طالبان، این اداره به وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان مدغم گردید و در سطح معینیت آن نهاد به فعالیت خویش ادامه داد. اما در سال (۱۳۸۱خ) با روی کار آمدن دوره انتقالی، این اداره، مجدداً به وزارت ارتقا یافت و زیر نام «وزارت امور شهدا و معلولین» به فعالیت آغاز نمود. همچنین، در سال (۱۳۸۵خ) وزارت امور شهدا و معلولین با وزارت کار و امور اجتماعی مدغم و بنام وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین مسمی گردید که امور مربوط به ورثه شهدا و معلولین، تحت اثر معینیت شهدا و معلولین آن وزارت تنظیم و مدیریت می‌شد.
سپس، بر اساس فرمان شماره (75) تاریخ 15/7/1397خ، مقام ریاست جمهوری، این اداره به شکل «اداره ملی حمایت از افراد دارای معلولیت و ورثه‌ی شهدا» به فعالیت آغاز کرد. اما پس از مدتی، بر اساس فرمان شماره(132) تاریخ 29 جدی 1397خ. مقام عالی ریاست جمهوری، این اداره تحت عنوان «وزارت دولت در امور شهدا و معلولین» ایجاد گردید. به تعقیب آن، به تاریخ 6 دلو سال 1399خ و بر اساس فرمان شماره (175) مقام عالی ریاست جمهوری، این نهاد به سطح «وزارت امور شهدا و معلولین» ارتقا یافت و تا اکنون به عنوان وزارت مستقل و در چارچوب دولت جمهوری اسلامی افغانستان فعالیت می‌نماید.
دورنما
جامعه‌ی فراگیری که در آن اشخاص دارای معلولیت و ورثه‌ی شهدا از حقوق برابر و فرصت‌های اجتماعی، اقتصادی، صحی، آموزشی و صحی برخوردار باشند.
ماموریت
وزار امور شهدا و معلولین، به مثابه یک اداره‌ی سکتوری در امور شهدا و اشخاص دارای معلولیت، مسوولیت مدیریت، هماهنگی، ارایه خدمات با کیفیت، ترتیب پالیسی‌ها و ستندردها، مدیریت معلومات و ارایه‌ی مشوره به هدف بهبود زندگی ورثه‌ی شهدا و اشخاص دارای معلولیت را به عهده دارد.
اهداف استراتیژیک
- ترتیب استراتیژی ملی معلولیت (1400 – 1409) به همکاری و هماهنگی شرکای کاری ملی و بین المللی.
- توسعه سیستم الکترونیکی و سایر سیستم‌های اصلاحی به منظور پرداخت حقوق ورثه‌ی شهدا و اشخاص دارای معلولیت به همکاری نهادهای ذیربط.
- اصلاح و توسعه‌ی سیستم نظارت و کنترُل کیفیت عرضه‌ی خدمات مؤسسات داخلی و خارجی در عرصه‌های کاری وزارت امور شهدا و معلولین.
- بهبود مکانیزم رجعت‌دهی افراد دارای معلولیت به خدمات و برداشتن موانع که سد راه دسترسی به آنها می‌شود تا مشارکت عادلانه و قانونمند آنها را تضمین کند.
- اصلاح و توسعه‌ی سیستم جامع مدیریت معلومات ورثه‌ی شهدا و اشخاص دارای معلولیت (نوع معلولیت، علت و ضرورت به خدمات).
- طرح راهکارهای جدید جهت توسعه مکانیزم هماهنگی به منظور جلب همکاری و حمایت‌های نهادهای ملی و بین‌المللی.